Είναι οι δικαστικές αποφάσεις «τοτέμ»;

Δημιουργήθηκε μεγάλη φασαρία μέσα στη Δικαιοσύνη και στο δικηγορικό σώμα με ανακοινώσεις επί ανακοινώσεων, με αφορμή το γεγονός ότι ο Αρειος Πάγος ζήτησε να ελεγχθούν οι δικαστές για την απόφασή τους να μην κρατηθεί προσωρινά για τον άγριο ξυλοδαρμό της συζύγου του ο δικηγόρος Απόστολος Λύτρας.

Εκπρόσωποι του δικηγορικού σώματος και συνδικαλιστές των δικαστών ένωσαν τη φωνή τους σε μια κοινή παραδοχή: Οτι πειθαρχικός έλεγχος δεν χωρεί στη δικαστική κρίση, υπερασπιζόμενοι την ανεξαρτησία του δικαστή. Στα τηλεοπτικά πάνελ, πολλοί νομικοί εμφανίστηκαν υπέρμαχοι της ίδιας άποψης, ενώ δεν πέρασαν ούτε 48 ώρες και η ίδια η ανακρίτρια που δεν έβαλε μέσα τον δικηγόρο Λύτρα εξέδωσε ένταλμα για τη σύλληψή του, διότι παραβίασε τους όρους που του είχαν τεθεί.

Τόσο σωστή ήταν η απόφαση, ώστε αναθεωρήθηκε σε λιγότερο από δύο ημέρες. Ας πάμε στην ουσία. Ετσι είναι πράγματι, δηλαδή οι δικαστικές κρίσεις και αποφάσεις δεν ελέγχονται όταν είναι καταφανώς εσφαλμένες, όταν κινούνται σε πλαίσια έξω και από την κοινή λογική; To Σύνταγμα και η νομοθεσία προστατεύουν πλήρως τη δικαστική ανεξαρτησία και ορθώς. Ομως, άλλο πράγμα η δικαστική ανεξαρτησία, που σημαίνει ότι ο δικαστής αποφασίζει ανεπηρέαστος από εξωδικαστικούς ή άλλους παράγοντες, και άλλο το ανέλεγκτο της δικαστικής κρίσης.

Οσο για την κριτική που ασκείται από μέσα ενημέρωσης, όταν γίνεται όχι με διάθεση κουτσομπολιού, αλλά με επιχειρήματα, έχω να πω τούτο: το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, γνωστό ως Δικαστήριο του Στρασβούργου, έχει από χρόνια εκδώσει σειρά αποφάσεων λύνοντας το θέμα.

Εχει κρίνει πως η κριτική, ακόμη και σκληρή, για τις δικαστικές κρίσεις και αποφάσεις είναι επιβεβλημένη, γιατί δεν είναι ούτε ανέλεγκτες δικαστικά ούτε ανεπίδεκτες κριτικής. Δεν είναι, με άλλα λόγια, «τοτέμ» ώστε να μην μπορεί κάποιος να εκφέρει τη γνώμη του.

Η κριτική με επιχειρήματα σε δικαστικές αποφάσεις στο πλαίσιο του νόμου, όχι στοχοποίησης δικαστών κ.λπ., ωφελεί την ίδια τη δικαιοσύνη και τη δημοκρατία, αλλά και τους ίδιους τους δικαστικούς.

Και αυτό ισχύει περισσότερο όταν πρόκειται για αποφάσεις πάνω σε πολύ σοβαρές υποθέσεις, που έχουν απασχολήσει έντονα την κοινή γνώμη προκαλώντας πάσης φύσεως αντιδράσεις. Για παράδειγμα, η απόφαση για τους υπευθύνους για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, που ανατράπηκε στο σύνολό της με έφεση, επικρίθηκε και ορθά. Αλλωστε, αν ήταν σωστή, όταν καταδίκασε κάποιους από τους κατηγορουμένους σε πέντε χρόνια και μετέτρεψε την ποινή τους σε 38.000 ευρώ, δεν θα ανατρεπόταν από το εφετείο…

Scroll to Top