Αλλαγές και μεταρρυθμίσεις σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας αλλά και της δημόσιας διοίκησης που φάνταζαν αδιανόητες και είχαν τύχει σκληρών συνδικαλιστικών αρνήσεων, τελικώς πραγματοποιήθηκαν, όταν το φάσμα της κατάρρευσης ήταν ορατό και οι δανειστές, μετέπειτα θεσμοί, αξίωσαν αλλαγές, εδώ και τώρα.
Τα χρόνια της κρίσης, και κατά τη διάρκεια διακυβέρνησης απ’ όλα τα κόμματα που ανέλαβαν τη διαχείρισή της, δεν υπήρξε τομέας, κυρίως στο πεδίο της οικονομίας, του κράτους, αλλά και της δικαιοσύνης, που να μην έγιναν αλλαγές με νομοθετικές ρυθμίσεις, από τις οποίες στην πράξη, άλλες απέδωσαν και εμπεδώθηκαν και άλλες ψηφίστηκαν για να ψηφιστούν.
Σε κάθε περίπτωση αγκυλώσεις που ταλάνιζαν τη δημόσια ζωή και την οικονομία για δεκαετίες, ξεπεράστηκαν υπό τη δαμόκλειο σπάθη της δημοσιονομικής προσαρμογής και των μνημονίων, που είχαν χωρίς αμφιβολία πολλές και σοβαρές αρνητικές πλευρές, αλλά είχαν και τα θετικά τους.
Κάτι παρόμοιο, σε μικρότερη κλίμακα, αλλά σε εξίσου σοβαρά θέματα γίνεται και τώρα. Το Ταμείο Ανάκαμψης από το οποίο πρόκειται να δοθούν δισ. ευρώ –περί τα 72…– έχει θέσει στην ελληνική κυβέρνηση τους όρους του. Ψήφιση συγκεκριμένων μέτρων, πριν αρχίσουν οι εκταμιεύσεις, προκειμένου να μεταρρυθμιστούν θεσμοί και τομείς που δεν λειτουργούν, όπως θα άρμοζε σε μία χώρα που υπήρξε το δέκατο μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Στο πλαίσιο των απαιτήσεων του Ταμείου εντάσσονται πολλά νομοσχέδια, όπως για παράδειγμα –για να μείνω στον τομέα της δικαιοσύνης και των θεσμών– οι αλλαγές στο «πόθεν έσχες», πολιτικών, δικαστικών, αυτοδιοικητικών και πολλών άλλων κατηγοριών κρατικών αξιωματούχων, ώστε ο έλεγχος να είναι στο εξής ουσιαστικός και κυρίως υλοποιήσιμος.
Το συγκεκριμένο νομοθέτημα μάλιστα, έχει συμφωνηθεί να ψηφιστεί πριν από τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές.
Το ίδιο συμβαίνει και με το νομοθέτημα που αφορά σημαντικές αλλαγές στη διοικητική δικαιοσύνη, τη δικαιοσύνη που κρίνει τις διαφορές του δημοσίου με τους ιδιώτες και σε γενικές γραμμές σχετίζεται περισσότερο με τους ελέγχους έργων και γενικά τη διαχείριση του δημοσίου χρήματος.
Και το εν λόγω νομοθέτημα έχει συμφωνηθεί να ψηφιστεί πριν από τις εκλογές, νομοθέτημα που αν τελικώς ψηφιστεί, θα επιφέρει αλλαγές και στον χάρτη των διοικητικών δικαστηρίων, θα επιχειρηθεί δηλαδή μιας μορφής «δικαστικός Καλλικράτης», κάτι που ενδέχεται να αποτελέσει πιλότο και για ανάλογες διευθετήσεις σε τομείς όπως η υγεία ή τα πανεπιστήμια.
Οι νομοθετικές αλλαγές τις οποίες έχουμε συμφωνήσει με το Ταμείο Ανάκαμψης ήδη βρίσκονται σε προχωρημένη επεξεργασία από τα αρμόδια υπουργεία και είναι βέβαιο ότι θα ψηφιστούν στην ώρα τους. Δεν παίζει κανείς με τις εκταμιεύσεις. Αλλά το ερώτημα που γεννάται είναι εύλογο. Χρειάζεται Ταμείο, ή δανειστές και θεσμοί, για να προχωρούν αλλαγές που είναι αναγκαίες από χρόνια;