Αν κάποιος βρεθεί στο ισόγειο του ανωτάτου δικαστηρίου –τον Αρειο Πάγο– θα εκπλαγεί, αν δεν είναι μυημένος με τους χώρους της δικαιοσύνης και τα δικαστήρια, από τον θόρυβο που κάνουν βαλίτσες που κουβαλούν δικαστές, οι οποίοι πηγαίνουν για να δικάσουν, βαλίτσες τροχήλατες που σέρνουν οι ανώτατοι δικαστικοί. Τι είναι όμως αυτές οι βαλίτσες; Είναι το μέσο μεταφοράς των δικογραφιών, που συνήθως είναι ογκωδέστατες, δεν μπορούν να μεταφερθούν στα χέρια, ούτε οι δικαστές διαθέτουν βοηθούς για τέτοιες δουλειές. (Εδώ δεν διαθέτει η Δικαιοσύνη την αναλογία που απαιτείται ανά δικαστή με υπαλλήλους για να μπορούν να διεκπεραιώνονται γρήγορα οι υποθέσεις.)
Το θέαμα με τις βαλίτσες των αρεοπαγιτών συμπληρώνεται με κάτι ακόμη ενδιαφέρον, που συναντάει κανείς στους ορόφους του Αρείου Πάγου, όπου υπάλληλοι μεταφέρουν με καροτσάκια του σούπερ μάρκετ έγγραφα, δικογραφίες κ.λπ. Κι εδώ για τον ίδιο λόγο. Διότι αδυνατούν να τα μεταφέρουν με τα χέρια ή με άλλο μέσο. Αλλωστε τα καροτσάκια, γνωστά στη δικαιοσύνη ως «Σκλαβενίτηδες», δεν συναντώνται μόνον στο ανώτατο δικαστήριο, είναι… ευρείας κυκλοφορίας και στο Πρωτοδικείο και στην Εισαγγελία Πρωτοδικών της Αθήνας, όπου εμφανίζουν πολλαπλάσια του Αρείου Πάγου χρήση και διάδοση.
Αυτά τα γράφω γιατί το Δίκτυο της Αννας Διαμαντοπούλου διοργάνωσε χθες μια σημαντική ημερίδα με θέμα την ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης, με συμμετοχή άξιων και σπουδαίων ομιλητών, μεταξύ των οποίων και ένας πρωτοπόρος στο αντικείμενο δικαστικός, που έχει μελετήσει το θέμα και το παρουσίασε. Παρόντες και αρμόδιοι υπουργοί. Πού βρισκόμαστε, λοιπόν, θα ρωτήσει κάποιος, από πλευράς ψηφιοποίησης της Δικαιοσύνης σήμερα; Η απάντηση είναι ότι πράγματι έχουν γίνει βήματα τα τελευταία χρόνια, πρόσφατα μάλιστα έγιναν κι άλλα, όμως η γενική εικόνα και η πραγματικότητα του δικαστικού μας συστήματος ακόμη είναι πολύ πίσω σ’ αυτό το κεφαλαιώδες θέμα εκσυγχρονισμού, όχι μόνον από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, καθώς μας έχουν ξεπεράσει, κάτι… έτη φωτός κι άλλες χώρες. Για παράδειγμα η Εσθονία και η Λετονία, οι οποίες πριν από τρεις δεκαετίες βγήκαν από την οπισθοδρόμηση του σοβιετικού μοντέλου και κατόρθωσαν μέσα σε λίγα χρόνια να διαθέτουν σήμερα υποδειγματικά δικαστικά συστήματα. Τα παραδείγματα αυτών των χωρών στηρίζονται σε τολμηρές πολιτικές μεταρρυθμίσεων που εφαρμόστηκαν με επιμέλεια και με αφοσίωση. Εδώ, για χρόνια τα βήματα ψηφιοποίησης της Δικαιοσύνης ήταν αποσπασματικά, ημιτελή και γι’ αυτό τελικά αναποτελεσματικά, με αποτέλεσμα η ελληνική Δικαιοσύνη να διαθέτει πρωτιές στην καθυστέρηση έκδοσης των αποφάσεών της και η χώρα μας θλιβερά ρεκόρ παγκοσμίως…