Ως έμμεση κοινοποίηση της δικαστικής ψήφου του, κάτι που δεν έχει συμβεί ποτέ στα δικαστικά χρονικά, θεωρήθηκε από ανώτατους δικαστές, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η δημόσια τοποθέτηση του αντιπροέδρου του Αρείου Πάγου Χρήστου Τζανερίκου, με την οποία επέκρινε τη νομοθετική ρύθμιση της κυβέρνησης για το κόμμα Κασιδιάρη.
Μετά τις οξύτατες αντιδράσεις, ο ανώτατος δικαστικός λειτουργός παραιτήθηκε χθες από το δικαστικό σώμα, περίπου τρεις μήνες πριν συνταξιοδοτηθεί, δηλώνοντας, σύμφωνα με ανθρώπους από τον κύκλο του, «ήρεμος και απελευθερωμένος». Η προωθούμενη από την κυβέρνηση τροπολογία επιτείνει την ήδη οξύτατη, λόγω προεκλογικής περιόδου, πολιτική αντιπαράθεση. «Αυτοί που δεν θα ψηφίσουν την τροπολογία κλείνουν το μάτι στη Χρυσή Αυγή. Κάνω μία έκκληση σε όλες τις δημοκρατικές δυνάμεις του τόπου, να ομονοήσουμε επιτέλους. Να βάλουμε στην άκρη τις όποιες διαφορές μας και να αντιληφθούμε ότι το ζήτημα αυτό είναι μείζον ζήτημα δημοκρατίας», ανέφερε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης «φωτογραφίζοντας» τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ σήμερα αναμένεται η απάντηση του κ. Αλέξη Τσίπρα στη Βουλή.
H «επόμενη ημέρα» στον Αρειο Πάγο
Της Ιωάννας Μάνδρου
Μετά τις οξύτατες αντιδράσεις για τη δημόσια δήλωση του αντιπροέδρου του Αρείου Πάγου Χρήστου Τζανερίκου για την τροπολογία της κυβέρνησης σχετικά με την εκδίκαση της υπόθεσης για το κόμμα Κασιδιάρη, ο ανώτατος δικαστικός λειτουργός παραιτήθηκε χθες από το δικαστικό σώμα, τρεις περίπου μήνες πριν συνταξιοδοτηθεί, καθώς αποχωρεί στις 30 Ιουνίου.
Ο Χρήστος Τζανερίκος, ο οποίος διατελούσε έως χθες πρόεδρος του δικαστικού σχηματισμού του Αρείου Πάγου που θα έκρινε τη συμμετοχή των κομμάτων στην επικείμενη εκλογική αναμέτρηση, και πρωτίστως την εκλογική τύχη του κόμματος Κασιδιάρη, προέβη σε δημόσιο σχολιασμό επικρίνοντας τη νομοθετική ρύθμιση της κυβέρνησης που ψηφίζεται σήμερα στη Βουλή.
Ο ανώτατος δικαστικός χαρακτήρισε σε δήλωσή του ως «πρωτοφανή παρέμβαση στον Αρειο Πάγο» και ως δηλωτική «της δυσπιστίας και έλλειψης εμπιστοσύνης της κυβέρνησης στο πρόσωπό του» την τροπολογία που δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους δικαστές του Α1 Τμήματος του Αρείου Πάγου να μετάσχουν στην κρίσιμη απόφαση και όχι μόνον σε πέντε, όπως γινόταν έως σήμερα.
Αντιδράσεις
Η δημόσια τοποθέτηση Τζανερίκου, πέραν των πολιτικών αντιδράσεων (ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης δήλωσε ότι η Βουλή νομοθετεί και όχι οι δικαστές) προκάλεσε τσουνάμι αντιδράσεων στον νομικό κόσμο, αλλά και μέσα στη Δικαιοσύνη. Πέραν του Ευάγγελου Βενιζέλου, που ζήτησε την άμεση αποχή από τα καθήκοντά του για τον κ. Τζανερίκο, και άλλοι συνταγματολόγοι τον επέκριναν, ενώ το κλίμα στη Δικαιοσύνη ήταν πολύ βαρύ.
Σύμφωνα με πληροφορίες που έχει στη διάθεσή της η «Κ», ανώτατοι δικαστικοί, είτε μετείχαν στο εν λόγω Τμήμα του Αρείου Πάγου είτε σε άλλους δικαστικούς σχηματισμούς, θεώρησαν τη δημόσια τοποθέτηση Τζανερίκου ως έμμεση κοινοποίηση της δικαστικής ψήφου του, κάτι που δεν έχει συμβεί ποτέ στα δικαστικά χρονικά.
Την προεδρία του αρμόδιου τμήματος του δικαστηρίου, κατά τον νόμο, θα αναλάβει η αρχαιότερη αρεοπαγίτης – «Αισθάνεται ήρεμος και απελευθερωμένος», σημειώνεται από το περιβάλλον του κ. Τζανερίκου.
Ο ίδιος βέβαια ο παραιτηθείς αντιπρόεδρος, όπως δηλώνουν στην «Κ» συνομιλητές του, μετά την παραίτησή του, που υπήρξε τυπική, χωρίς κάποιες αναφορές ή αιχμές, ανέφερε ότι «δεν έκρινε νόμο, αλλά νομοσχέδιο προς ψήφιση», χωρίς ωστόσο να είναι εύκολο να αιτιολογήσει ότι το εν λόγω νομοσχέδιο αναφερόταν άμεσα στον δικαστικό σχηματισμό του οποίου ήταν πρόεδρος για την κρίσιμη εκλογική διαδικασία. Σε κάθε περίπτωση, το τεταμένο κλίμα μέσα στη Δικαιοσύνη και κυρίως στο Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου υπήρξε καθοριστικό για την απόφαση του κ. Τζανερίκου να παραιτηθεί, κάτι που συμβαίνει σπανιότατα στον χώρο της Δικαιοσύνης.
Οι διαδικασίες
Μετά την παραίτηση του αντιπροέδρου του ανωτάτου δικαστηρίου –και με δεδομένο ότι η διαδικασία στον Αρειο Πάγο για τη νομιμότητα των κομμάτων που θα λάβουν μέρος στις επικείμενες εκλογές είναι άμεση– την προεδρία του επίμαχου Τμήματος, κατά τον νόμο, θα αναλάβει η αρχαιότερη αρεοπαγίτης. Πρόκειται για την Ευδοξία Κιουπ-τσίδου που μετέχει στο εν λόγω Τμήμα, στο οποίο μετέχουν συνολικά δέκα ανώτατοι δικαστικοί και ο αντιπρόεδρός του.
Ωστόσο, μετά την παραίτηση του κ. Τζανερίκου, δεν προβλέπεται αναπλήρωση από άλλον αντιπρόεδρο, παρά μόνον από τον αρχαιότερο αρεοπαγίτη, ενώ αν σήμερα περάσει στη Βουλή η τροπολογία για αυξημένο αριθμό δικαστών που θα ψηφίσουν για την εκλογική συμμετοχή των κομμάτων, τότε, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», ενδέχεται να ανακύψουν κάποια πρακτικά προβλήματα σε περίπτωση που θα υπάρξει ισοψηφία, δηλαδή ψηφίσουν πέντε δικαστικοί υπέρ και πέντε κατά.
Τότε θα ληφθεί, όπως δήλωναν δικαστικές πηγές στην «Κ», η όποια ψήφος του προέδρου ως διπλή.
Αν αλλάξει γνώμη;
Μένει, ωστόσο, μένει ανοικτό ένα ακόμη θέμα που σχετίζεται –έστω θεωρητικά– με τη δυνατότητα του κ. Τζανερίκου να αλλάξει γνώμη και να επανέλθει στα καθήκοντά του, καθώς για τις παραιτήσεις των δικαστικών δεν ακολουθείται η διαδικασία που ισχύει για τους πολιτικούς με την αποδοχή της από τον πρωθυπουργό. Για τους δικαστές η παραίτηση δεν γίνεται δεκτή και μένει στο συρτάρι έως ότου περάσει ένας μήνας από τότε που υποβλήθηκε, προκειμένου να δίνεται η δυνατότητα στον παραιτούμενο δικαστικό να ανακαλέσει αν θέλει. Πάντως, πληροφορίες από το περιβάλλον του κ. Τζανερίκου έκαναν λόγο ότι ο ίδιος έχει λάβει τις αποφάσεις του και «αισθάνεται ήρεμος και απελευθερωμένος». Σημειωτέον, ότι η όποια απόφαση για το κόμμα Κασιδιάρη, αλλά και για τα άλλα κόμματα, αναμένεται να έχει ληφθεί το αργότερο έως τις 5 Μαΐου το βράδυ, οπότε και λήγει η σχετική προθεσμία. Ωστόσο, δικαστικές πηγές δήλωναν στην «Κ» ότι το σημαντικότερο είναι «το σκεπτικό που θα έχει η απόφαση για την εκλογική τύχη του κόμματος Κασιδιάρη, καθώς είναι πολύ πιθανόν, όπως τόνιζαν, να υπάρξει και δεύτερη εκλογική αναμέτρηση, οπότε το θέμα ενδέχεται να τεθεί εκ νέου και μάλιστα ενδεχομένως με διαφορετικά δεδομένα».
Στο «κόκκινο» η πολιτική αντιπαράθεση
Του Γιώργου Μπουρδάρα
Σε άκρως ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα αναμένεται να διεξαχθεί η σημερινή τελευταία, πριν από τον τερματισμό των εργασιών της ενόψει της κάλπης της 21ης Μαΐου, συνεδρίαση της Βουλής. Στο επίκεντρο βρίσκεται η νομοθετική ρύθμιση που, όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση, θωρακίζει περαιτέρω ήδη ψηφισμένη διάταξη, μέσω της οποίας ορθώνονται εμπόδια για τη συμμετοχή στις εκλογές εγκληματικών οργανώσεων που φορούν μανδύα πολιτικού κόμματος.
Το θέμα αυτό, που πρακτικά στην παρούσα συγκυρία αφορά το κόμμα του φυλακισμένου για το αδίκημα της συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση πρώην χρυσαυγίτη Η. Κασιδιάρη, πυροδοτεί εκ νέου σφοδρή αντιπαράθεση μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ, στην οποία πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν από χθες ο πρωθυπουργός με δηλώσεις του, καθώς και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, νέα παρέμβαση του οποίου αναμένεται σήμερα στη Βουλή.
«Υπό κανονικές συνθήκες το θέμα αυτό πρέπει να ενώνει όλες τις δημοκρατικές δυνάμεις» τόνισε χθες από τη Θεσσαλονίκη ο Κυρ. Μητσοτάκης και μεταξύ άλλων πρόσθεσε «φωτογραφίζοντας» τον ΣΥΡΙΖΑ, που δεν είχε υπερψηφίσει ούτε την προηγούμενη ρύθμιση: «Στη Βουλή θα αναλάβουν όλες και όλοι την ευθύνη τους. Αυτοί που δεν θα ψηφίσουν αυτή την τροπολογία είναι οι ίδιοι οι οποίοι κλείνουν το μάτι τελικά στη Χρυσή Αυγή. Κάνω μία έκκληση σε όλες τις δημοκρατικές δυνάμεις του τόπου, να ομονοήσουμε επιτέλους. Να βάλουμε στην άκρη τις όποιες διαφορές μας και να αντιληφθούμε ότι το ζήτημα αυτό είναι μείζον ζήτημα δημοκρατίας». Από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αναφερόταν χθες πως η Κουμουνδούρου μπορεί να συζητήσει μόνο στη βάση της δικής της πρότασης, είτε κάποιας άλλης, όπως του συνταγματολόγου κ. Αλιβιζάτου. Σε διαφορετική περίπτωση δεν θα ψηφίσει θετικά την κυβερνητική πρόταση.
Σημειώνεται πως οι «νομοτεχνικές» διαφορές των δύο μεγάλων κομμάτων, χθες στη Βουλή, γρήγορα προσέλαβαν χαρακτήρα σφοδρής πολιτικής αντιπαράθεσης, με Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ να αλληλοκατηγορούνται αναφορικά με το ποιος εκ των δύο είναι ο μεγαλύτερος «χορηγός» του φαινομένου Κασιδιάρη και το ποιο εκ των δύο επιτελείων σχεδιάζει τις κινήσεις του έχοντας σκοπό να προσεγγίσει εκείνους που για λόγους «διαμαρτυρίας κατά του συστήματος» και όχι φασιστικών αντιλήψεων δηλώνουν πως προτίθενται να ψηφίσουν το κόμμα του πρώην υπαρχηγού της Χρυσής Αυγής.
Οι προτάσεις ΠΑΣΟΚ
Το ΠΑΣΟΚ αναφέρει πως θα ψηφίσει τη ρύθμιση, αν και υπέβαλε διά του κ. Καστανίδη προτάσεις για νομοτεχνικές βελτιώσεις, ώστε –όπως υποστηρίζει– να υπάρξει ουσιαστική θεσμική στήριξη της νέας νομοθετικής πρωτοβουλίας. Ειδικότερα, επικαλούμενος τον κίνδυνο να μην εφαρμοστεί η προωθούμενη ρύθμιση εξαιτίας κανόνων που ισχύουν στη λειτουργία των οργάνων της ανεξάρτητης Δικαιοσύνης, ο κ. Καστανίδης πρότεινε: να προβλέπεται είτε «πως θα αποφαίνεται η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου όταν πρόκειται να κριθούν τα θέματα των εγκληματικών οργανώσεων και μόνο σε αυτή την περίπτωση» είτε «μετά την κρίση της πενταμελούς συνθέσεως του Α΄ τμήματος, να δίνεται η δυνατότητα υποβολής ενστάσεως και από οποιαδήποτε διοικητική Αρχή», διότι έτσι θα ενεργοποιείται συνταγματική πρόνοια (άρθρο 100 Συντάγματος), σύμφωνα με την οποία «επί συγκρούσεως δικαστηρίων με διοικητικές αρχές αποφαίνεται αμετακλήτως το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο».
Εναντι αυτών, ο κ. Βορίδης μεταξύ άλλων είπε: «Είναι σκέψεις οι οποίες είναι βάσιμες, θα τις δούμε και λίγο παραπέρα και μέχρι την Ολομέλεια (σ.σ. σήμερα) νομίζω θα έχουμε την τελική θέση της κυβέρνησης», αφήνοντας έτσι ανοιχτό παράθυρο κάποιων αλλαγών στην επίμαχη τροπολογία.
Η Αριστερά
ΚΚΕ και ΜέΡΑ25 τονίζουν πως προτίθενται να καταψηφίσουν και την τωρινή τροπολογία, με το επιχείρημα που επικαλούνται διαχρονικά πως τέτοιες ρυθμίσεις μπορεί να στραφούν κατά άλλων κομμάτων της κομμουνιστικής και «αντισυστημικής» Αριστεράς. Αρνητική έναντι των κυβερνητικών χειρισμών εμφανίζεται η Ελλ. Λύση.