Η θεαματική και αλματώδης αύξηση της βαριάς εγκληματικότητας αποδεικνύεται από τα στατιστικά δεδομένα, και μάλιστα τα δεδομένα 17 και πλέον χρόνων. Σύμφωνα με έρευνα του καθηγητή της Εγκληματολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Νέστορα Κουράκη τα κακουργήματα από το 1980 έχουν εκτιναχθεί στα ύψη! Από 1.042 το 1980, το 1985 υπερδιπλασιάστηκαν, το 1990 έφθασαν τα 2.560, το 1997 έσπασαν το φράγμα των 5.000 και κατεγράφησαν συνολικά 5.467! Δεν είναι όμως μόνο η αύξηση των κακουργημάτων εκείνο που προκαλεί έντονη ανησυχία στους ειδικούς και ανασφάλεια στους πολίτες.
Είναι η αλλαγή του εγκληματολογικού χάρτη της χώρας μας. Η μεταβολή, η ποιοτική μεταλλαγή του εγκλήματος προς το βαρύτερο, το οργανωμένο και το πλέον επικίνδυνο. Τα εγκλήματα βίας σήμερα κυριαρχούν ενώ οι ληστείες έχουν σημειώσει απίστευτα ρεκόρ. Η αύξησή τους είναι κάθετη, σύμφωνα με την έρευνα, και τα στατιστικά στοιχεία το επιβεβαιώνουν. Από 81 ληστείες το 1980, το 1990 είχαμε 1.102 και το 1997 φθάσαμε στις 1.968. Δηλαδή πέντε ληστείες την ημέρα!
Εικοσιπενταπλασιάστηκαν δηλαδή! Το ενδιαφέρον όμως δεν εξαντλείται στα νούμερα και στην κάθετη αύξηση των ληστειών αλλά στο γεγονός ότι γίνονται με θρασύτατο τρόπο, από δράστες αποφασισμένους για όλα (ο φόνος της άτυχης φοιτήτριας στη Θεσσαλονίκη είναι μία μόνο ενδεικτική περίπτωση).
Εξαρση όμως έχουμε και στις ανθρωποκτονίες (117 το 1980, 350 το 1997), στις σωματικές βλάβες, στις απάτες ενώ στον εγκληματολογικό ορίζοντα έκαναν την εμφάνισή τους τα τελευταία χρόνια και οι απαγωγές, ανηλίκων κυρίως ή μεγαλοεπιχειρηματιών για λύτρα, ενώ οι εκβιασμοί είναι συνηθισμένο φαινόμενο.
* Η μάστιγα των ναρκωτικών
Το «μπουμ» αποτελεί μια λέξη που δεν μπορεί να αποδώσει την πραγματικότητα όσον αφορά την εγκληματικότητα γύρω από τα ναρκωτικά. Οι 400 περιπτώσεις του 1980 μοιάζουν απίστευτες καθώς από τη δεκαετία του ’90 οι παραβάσεις μετριούνται σε τετραψήφιους αριθμούς. Μέσα σε 17 χρόνια τα εγκλήματα για τα ναρκωτικά δεκαπενταπλασιάστηκαν! Και βέβαια τα στασιστικά δεδομένα αναφέρονται στα εγκλήματα εκείνα που αφορούν παραβάσεις του νόμου περί ναρκωτικών. Γιατί, όπως επισημαίνεται στην έρευνα Κουράκη, αν συνυπολογίσει κανείς τις κλοπές, τις διαρρήξεις και δεκάδες άλλες εγκληματικές πράξεις που συνδέονται με τη χρήση ναρκωτικών, τότε οι αριθμοί απογειώνονται και εκτιμάται πως το 50% της συνολικής εγκληματικότητας έχει αφετηρία και κατάληξή της τα ναρκωτικά!
Δεν είναι όμως μονάχα τα ναρκωτικά. Το οικονομικό έγκλημα, οργανωμένη και σύγχρονη μορφή εγκληματικότητας (οι εικονικές μεταβιβάσεις κεφαλαίων, η παράνομη είσπραξη επιδοτήσεων από την ΕΟΚ, η ιδιοποίηση τεράστιων χρηματικών ποσών υπόθεση Κοσκωτά είναι μερικές μόνο από τις εκφάνσεις του) ανθεί στη χώρα μας, και μάλιστα με αυξητικές τάσεις. Αλλωστε τα οικονομικά εγκλήματα, ανάμεσά τους η φοροδιαφυγή εκατομμυρίων και το ξέπλυμα του βρώμικού χρήματος, μπορεί να ανήκουν στην αθέατη, στη σκοτεινή πλευρά της εγκληματικότητας, αλλά και υπάρχουν και αυξάνονται ανησυχητικά.
Στα σύγχρονα εγκλήματα, αυτά που ήταν άγνωστα στις αρχές της δεκαετίας του ’80, ανήκουν δεκάδες επικίνδυνες εγκληματικές συμπεριφορές, πολλές από τις οποίες είναι τόσο διαδεδομένες που τείνουν να νομιμοποιηθούν! Η «προστασία» νυχτερινών μαγαζιών και κέντρων πάσης φύσεως αλλά και καταστημάτων, η εκμετάλλευση αλλοδαπών γυναικών από οργανωμένα κυκλώματα λευκής σαρκός, οι λεγόμενοι «νονοί της νύχτας», η παράνομη διακίνηση τσιγάρων, όπλων και νοθευμένων οινοπνευματωδών ποτών αλλά και οι κλοπές των αυτοκινήτων για απόσπαση μεγάλων χρηματικών ποσών δεν ξενίζουν σήμερα κανέναν.
Ειδικά για τις κλοπές των αυτοκινήτων τα οποία εξαφανίζονται, για να βρεθούν αφού οι δράστες εισπράξουν λύτρα, τα στατιστικά δεδομένα είναι συγκλονιστικά. Μόνο το 1997 χάθηκαν 5.307 ΙΧ και απ’ αυτά βρέθηκαν τα 2.585, τα περισσότερα αφού οι ιδιοκτήτες πλήρωσαν τους δράστες!
Ο καθηγητής της Εγκληματολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης) κ. Γιάννης Πανούσης συνοψίζει και συμπεραίνει:
Μέση αύξηση των εγκλημάτων μεγάλης θέασης (όπως τα λένε οι ειδικοί), εννοώντας τις ληστείες, τις κλοπές και τις διαρρήξεις.
Μεγάλη αύξηση στα αθέατα εγκλήματα, δηλαδή στη διακίνηση μαύρου χρήματος, πορνείας, ναρκωτικών, και στα οικονομικά εγκλήματα.
Ανησυχητική αύξηση στα εγκλήματα μεταξύ γνωστών (ενδοοικογενειακή βία, σεξουαλική παρενόχληση, παιδεραστία, βιασμοί ανηλίκων).
Σχετική αύξηση σε φαινόμενα εφηβικής βίας. Συμπλοκές, ξεκαθαρίσματα λογαριασμών, ομαδοποιήσεις (συμμορίες ανηλίκων).
Αρχή εγκλημάτων ρατσισμού και κοινωνικού μίσους.
Αρχή εγκλημάτων πολλαπλών εκμεταλλεύσεων και θυματοποιήσεων παιδιών και αλλοδαπών.
Αύξηση της πολιτικής διαφθοράς.
Κάτω οι δείκτες των ηλικιών
ΕΝΩ οι δείκτες του εγκλήματος έχουν εκτιναχθεί στα ύψη, οι ηλικίες των δραστών τα τελευταία χρόνια έχουν πάρει την κατιούσα, σπάζοντας ακόμη και το όριο ενηλικίωσης! Αυτή η ποιοτική μετεξέλιξη κάνει τους ειδικούς να ανησυχούν έντονα, καθώς τη χρονιά που μας πέρασε το 44,7% των δραστών διαφόρων εγκλημάτων ήταν από 13 ως 29 χρόνων! Αντίθετα στους δράστες από 30 ως και 35 χρόνων παρατηρείται στασιμότητα ενώ πάνω από αυτό το ηλικιακό όριο διαπιστώνεται κάμψη της εγκληματικής δραστηριότητας.
Η «ακτινογραφία» του εγκλήματος που επιχειρείται από την έρευνα που παρουσιάζουμε καταρρίπτει ένα ακόμη δεδομένο. Δεν εγκληματούν πλέον οι αμόρφωτοι και οι κοινωνικά αποκλεισμένοι. Οι δράστες που διαθέτουν μέση παιδεία είναι εκείνοι που σταδιακά αυξάνονται και κυριαρχούν στο έγκλημα, φθάνοντας να μετέχουν σε ποσοστό 25% επί του συνόλου. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια εμφανίζονται δυναμικά στον εγκληματολογικό χάρτη και εκείνοι που διαθέτουν ανώτατη παιδεία και υψηλό μορφωτικό επίπεδο.
Και σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, τα περισσότερα εγκλήματα διαπράττονται και δεν τιμωρούνται! Παραμένουν στο σκοτάδι, μετριούνται στους δείκτες της σκοτεινής εγκληματικότητας που έχουν ξεπεράσει κάθε όριο ανόδου και το ανεξιχνίαστο έγκλημα πια είναι μια θλιβερή πραγματικότητα, ένα φαινόμενο ιδιαίτερα ανησυχητικό με συνέπειες ανυπολόγιστες.
Του λόγου το αληθές αποδεικνύεται από τη στατιστική. Ενώ το 1980 το 91,1% των εγκλημάτων βαριάς μορφής (κακουργήματα) εξιχνιάζονταν, το 1990 το αντίστοιχο ποσοστό έπεσε στο 49,9%, για να φθάσει πέρυσι στο 45,9%, δηλαδή πάνω από τα μισά κακουργήματα δεν αποκαλύπτονται, δεν έρχονται στο φως της ημέρας και οι δράστες τους μένουν ατιμώρητοι!