Είναι πλέον κοινός τόπος, έχει επισημανθεί κατ’ επανάληψη από διεθνείς, ευρωπαϊκούς, δικαστικούς και νομικούς φορείς, ότι η Δικαιοσύνη, το δικαστικό μας σύστημα ταλανίζεται εδώ και χρόνια από σωρεία προβλημάτων. Οι παθογένειές του, δυστυχώς, έχουν άμεση και δυσμενή αντανάκλαση στους περισσότερους τομείς της κοινωνικής και οικονομικής ζωής.
Τελευταία, μάλιστα, η λειτουργία του δικαστικού συστήματος αποτελεί βασικό προαπαιτούμενο και για τη ροή των χρημάτων από το Ταμείο Ανάκαμψης, προσδίδοντας στις προβληματικές συνέπειες των παθογενειών του δυσμενέστερες διαστάσεις.
Η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει, ο ίδιος ο πρωθυπουργός μετ’ επιτάσεως και πολλές φορές, σειρά αλλαγών προκειμένου η Δικαιοσύνη να απαλλαγεί από τα βαρίδια που την κρατάνε στάσιμη και αναχρονιστική για να μπορέσει να επιτελέσει τον βαρύ θεσμικό της ρόλο, συμβάλλοντας στην κοινωνική ειρήνη, στην ανάπτυξη της χώρας και την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας των πολιτών.
Στη νέα κυβερνητική θητεία που μόλις άρχισε, δεν είναι τυχαίο πως οι αλλαγές στη Δικαιοσύνη φιγουράρουν πολύ ψηλά στην ατζέντα των επιδιώξεων του πρωθυπουργού, ενώ η τοποθέτηση της νέας πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου, με επικεφαλής τον Γιώργο Φλωρίδη, δίνει υποσχέσεις για αποτελέσματα σε ένα εξαιρετικά δύσκολο πεδίο.
Η Δικαιοσύνη ίσως αποτελεί το πιο σύνθετο στοίχημα της νέας κυβέρνησης, καθώς τα προβλήματά της είναι πολυπαραγοντικά, χρόνια και απαιτούν λύσεις που δεν περιορίζονται μόνον σε νομοθετικές αλλαγές. Οι νόμοι από μόνοι τους δεν αρκούν. Αυτό έχει αποδειχθεί δεκάδες φορές στο παρελθόν. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως όλοι οι υπουργοί Δικαιοσύνης από το 1995 έως σήμερα, μηδενός εξαιρουμένου, ψήφισαν νόμους για την επιτάχυνση της δικαιοσύνης, χωρίς ωστόσο να επιλυθεί το βασικό αυτό πρόβλημα, που προκαλεί σωρεία συνεπειών εις βάρος των πολιτών, της οικονομίας και των επενδύσεων.
Η άσκηση κυβερνητικής πολιτικής στον τομέα της Δικαιοσύνης έχει ιδιότυπες ιδιαιτερότητες, που σχετίζονται με το γεγονός ότι η πολιτική ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου δεν έχει να χειριστεί μια διοικητική δομή. Πολιτεύεται με δεδομένη τη δικαστική ανεξαρτησία και επιπλέον με τις δυσκολίες που δημιουργεί στην άσκηση της όποιας πολιτικής ο τεράστιος υπερπληθωρισμός του δικηγορικού σώματος.
Οι όποιες αλλαγές έχουν εξαγγελθεί –και είναι αναγκαίο άμεσα να υλοποιηθούν– είναι βέβαιο πως απαιτούν στέρεη πολιτική βούληση, απαλλαγή από την έννοια του πολιτικού κόστους και επικέντρωση μόνο στα συμφέροντα των πολλών και της χώρας. Γιατί οι πολίτες, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι επιχειρηματίες, όλοι μας, έχουμε πια την αξίωση να παίρνουμε απόφαση από τα δικαστήρια σε εύλογο χρόνο και να μη σέρνονται οι υποθέσεις από αναβολή σε αναβολή και από δίκη σε δίκη. Τα προβλήματα της Δικαιοσύνης δεν είναι ούτε απλά ούτε εύκολα. Το αντίθετο. Αλλά οι προσδοκίες είναι μεγάλες και οι απαιτήσεις των καιρών αυτονόητες…