Νόμοι της συγκυρίας

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όταν υπάρχουν σοβαρά θέματα, κοινωνικά, οικονομικά, περιβάλλοντος ή ό,τι άλλο, η εκάστοτε κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη, όταν κρίνεται κάτι τέτοιο αναγκαίο, να προχωρεί σε νομοθετικές ρυθμίσεις, οι οποίες συνήθως έχουν και κατασταλτικό χαρακτήρα. Δηλαδή προβλέπουν ποινές, κυρώσεις, πρόστιμα και λοιπά.

Ομως η μεταπολιτευτική μας δημοκρατία, για να μην πάμε πιο πίσω, μας έχει καταδείξει, σχεδόν ως κανόνα, ότι οι νομοθετικές ρυθμίσεις για ποινές και κυρώσεις, αντί να προηγούνται των όσων ρυθμίζουν, κυρίως έπονται. Γίνεται σεισμός και καταρρέουν ακίνητα, εξαιτίας πολεοδομικών η άλλων παρεμβάσεων; Αμεσα εξαγγέλλεται ρύθμιση και ψηφίζεται νόμος που προβλέπει αυστηρή τιμωρία για τους εγκληματικά ασυνείδητους εργολάβους ή μηχανικούς.

Συντελείται η τραγωδία στο Μάτι με τους 104 νεκρούς και τους δεκάδες εγκαυματίες ή καίγονται περιουσίες και δάση από εγκληματικές αμέλειες; Nόμος για τους εμπρηστές, με αυστηρότερες ποινές από εκείνες που ήδη ίσχυαν, αν ίσχυαν. (Αλλο θέμα η εφαρμογή τους.)

Αυξάνονται τα κρούσματα με βαριά περιστατικά σε κλοπές και διαρρήξεις; Νόμος για εκείνους που υποτροπιάζουν, δηλαδή κλέβουν και ξανακλέβουν, ή άλλως μπαινοβγαίνουν στις φυλακές, αλλά συνεχίζουν να εγκληματούν, σχεδόν ανενόχλητοι.

Τα παραδείγματα των νομοθετικών παρεμβάσεων κατόπιν εορτής είναι τόσα πολλά που θα χρειαζόταν ολόκληρη σελίδα για να μπορεί κανείς να τα απαριθμήσει.

Η πρακτική των κυβερνήσεων, που συνεχίζεται, έστω και κάπως μειωμένη τα τελευταία χρόνια, έχει να κάνει με νομοθετικές παρεμβάσεις ποινικού χαρακτήρα εκ των υστέρων, προκαλώντας επικρίσεις τόσο για έλλειψη σχεδιασμού νομοθετικών κυρώσεων με διάρκεια και αξιοπιστία εφαρμογής, όσο και για χειρισμούς επικοινωνιακού χαρακτήρα, οι οποίοι πολλές φορές δεν κρατάνε πολύ και για διάφορους λόγους ανατρέπονται ακόμα και από την ίδια κυβέρνηση που τους έχει θεσπίσει.

Με άλλα λόγια, οι ποινικοί νόμοι, για να μείνουμε σε αυτούς, μοιάζουν όλο και περισσότερο με ρούχο που έχει δεκάδες μπαλώματα, έτσι που δύσκολα να διακρίνεται η αρχική του μορφή. Ακόμα και οι εφαρμοστές των νόμων, δικαστές, εισαγγελείς, να δυσκολεύονται πλέον να βγάλουν άκρη τι ισχύει κάθε φορά και ποιες ποινές τελικά προβλέπονται για κάποιον πολίτη που έχει για οποιονδήποτε λόγο παραβεί τον νόμο και δικάζεται για κάποιο αδίκημα. Οι συχνές αλλαγές, μάλιστα στους πολύπαθους ποινικούς κώδικες τα τελευταία χρόνια, πραγματικά έχουν δημιουργήσει νομικό κομφούζιο δυσκολεύοντας την εφαρμογή των νόμων.

Διατυπώνεται βέβαια και ο αντίλογος, ότι οι συχνές μεταβολές για ποινές και άλλες κυρώσεις, είναι αναγκαίες, διότι τα κοινωνικά φαινόμενα αλλάζουν, νομοθεσίες για πολλά δεν υπήρχαν και τώρα προβλέπονται και λοιπά. Καμία αντίρρηση. Αλλά μήπως ένα κράτος δικαίου οφείλει να έχει και κάποιες σταθερές και όχι να νομοθετηθεί κάθε λίγο και λιγάκι; Δεν είναι δα οι νόμοι κάλτσες για μαντάρισμα!

Scroll to Top